თეჰვიდი

თეჰვიდი ნიშნავს ალლაჰის უნიკალურობასა და ერთადერთობას. ეს არის
იმანის-რწმენის მთავარი ნაწილი და ყურანში მშვენივრად არის ახსნილი.:
“თქვი: ის, ალლაჰი ერთადერთია! ალლაჰი „სამედია“ (ანუ ის არაფერზეა
დამოკიდებული, პირიქით, ყველაფერი მასზეა დამოკიდებული)! არ შობილა
და არც უშვია (მშობელი არ ყოფილა) და არც არავინ ყოფილა ბადალი მისი (და
თეჰვიდი არის რწმენის ყველაზე მნიშვნელოვანი ასპექტი. ეს ნიშნავს რომ
ყველაფერი რაც არსებობს არის ალლაჰის გაჩენილი. ის არის
ხელმძღვანელობის ერთადერთი წყარო ადამიანთათვის.
თევჰიდი არის ალლაჰისა და მისი მთლიანი ძალაუფლების რწმენა. ალლაჰი
არის ყველაფრის მცოდნე, ყველაზე დიადი და ძლევამოსილი. ის არის
მოწყალე, მწყალობელი და ყველას მოყვარული. ის ჩვენთანაა ყოველთვის. ის
ჩვენ გვხედავს მაგრამ ჩვენ მას ვერ ვხედავთ. ის იყო არის და ყოველთვის
იქნება. ის არის პირველი და უკანასკნელი. მას არ ყავს არანაირი მოზიარე, ვაჟი
ან ქალიშვილი, არ ყავს დედა ან მამა. ის გვაძლევს ჩვენს ცხოვრებას და ისვე
გვართმევს. ყველა მასთან იქნება დაბრუნებული სიკვდილის შემდეგ.
მუსლიმის პირველი ვალდებულება არის რწმენის გამოცხადება. ამისთვის მან
უნდა თქვას და სჯეროდეს გულში- ლაა ილაჰე ილლალლაჰუ მუჰამმედუნ
რასულულლაჰ. (არ არსებობს ღვთაება თვინიერ ალლაჰისა და მუჰამმედი არის
ალლაჰის შუამავალი). ამ არაბულ ნათქვამს ქვია შეჰადეთი ანუ რწმენის
აღიარება. აღიარების ორი სახე არსებობს: 1. ლაა ილაჰე ილლალლაჰ. 2.
მუჰამმედუნ რასულულლაჰ.
პირველი ნაწილი იყოფა კიდევ ორ ასპექტად: უარყოფითი და დადებითი. ლაა
ილაჰე არის უარყოფითი ასპექტი, ილლალლაჰი კი დადებითი.
მორწმუნემ პირველ რიგში უნდა გაისუფთაოს გული სხვა ღმერთის არსებობის
ფიქრებისგან. მხოლოდ ამის შემდეგ დაიჯერებს ერთადერთი ღმერთის
ალლაჰის არსებობას.
მოდი განვიხილოთ ეს მაგალითში. ვთქვათ ჩვენ გვაქვს მიწის ერთი ნაწილი
რომელიც ბუჩქებითაა სავსე და გვინდა რომ იქ მოვიყვანოთ ხორბალი. თუ
ჩვენ მას დავთესავთ მიწის გაწმენდის გარეშე, არ უნდა გვქონდეს იმედი რომ
კარგ მოსავალს მივიღებთ. ანუ რა უნდა გავაკეთოთ? ჩვენ უნდა
გავასუფთაოდ მიწა, გავათავისუფლოთ ბუჩქებისგან და მოვამზადოთ
ნიადაგი სანამ დავრგავთ. სწორედ ამის შემდეგ შეგვიძლია კარგ მოსავალს
ველოდოთ.
მოდი შევადაროთ მიწა ადამიანის გულს. თუ გული სავსეა არასწორი ღმერთის
რწმენებით ჩვენ არ უნდა მოველოდოთ რომ მივიღებთ მისგან სარგებელს.
ამიტომაც ის მთლიანად უნდა გაიწმინდოს სხვა ღმერთების რწმენისგან.
ვრცელი და დიდებული სამყაროში ყველაფერი თვალნათლივ გვაჩვენებს რომ
არსებობს ერთადერთი გამჩენი და განმკარგველი. როცა ჩვენ ვფიქრობთ
სისტემის უნიკალურობასა და სრულყოფილებაზე სამყაროში, ვხედავთ რომ არ
არსებობს არანაირი დარღვევები მასში. მზე, მთვარე და გალაქტიკა მთლიანად
ემორჩილება ერთადერთ განმკარგველს. მთელი სამყარო ემორჩილება მის
კანონებს. სისტემაში არის აბსოლუტური ჰარმონია. ყველაფერი არის თავის
ადგილზე და არაფერი აღარ განვითარდება. ეს ყველაფერი კი თვალნათლივ
ამტკიცებს ზე-ძალაუფლების არსებობასა და რეგულაციას.
სხვა გამჩენი რომ არსებობდეს პლანეტაზე მაშინ იარსებებდა უფრო მეტი
ქაოსი. არც ერთი ინსტიტუტი იარსებეს თუ მას ეყოლება ერთიდა იყივე
ძალაუფლების მქონე ერთზე მეტი მმართველი, ისევე როგორც მანქანას ვერ
ატარებს ერთზე მეტი ადამიანი ერთსადაიმავე დროს.
სამყარო შედგება მრავალი პლანეტისა და ვასკვლავებისგან. მის ყველა
კომპონენტს აქვს საერთო საფუძველი და მიზანი რადგან სამყარო
წინასწარგანსაზღვრულად გააჩინა ერთმა აბსოლუტურმა ძალამ. სამყაროში
ყველაფერი მიმდინარეობს ჰარმონიულად, ისევე როგორც ადამიანის
ორგანიზმი. ადამიანის კიდურებს სხვადასხვა ფუნქცია აქვს, მაგრამ მთავარი
არის ის რომ შეინარჩუნოს წონასწორობა.
თევჰიდის-მონოთეიზმის ეფექტი ადამიანის ცხოვრებაზე
ლა ილაჰე ილლალლაჰ ანუ ქელიმეი თევჰიდი-ერთ ღმერთიანობის
მაღიარებელი სიტყვა ადამიანს ძლიერ ბიძგს აძლევს:
ა. მონოთეისტი ადამიანი სრულებით ალლაჰს სასოებს და ხდება მისი სრული
მონა-მორჩილი. ალლაჰმა გააჩინა ყველაფერი რაც არის დედამიწაზე და ცაში
კაცობრიობის სამსახურისთვის. როცა ადამიანი ექცევა ალლაჰის ბრძანებების
სამსახურში, მან იცის და აცნობიერებს რომ ალლაჰმა გააჩინა ყველაფერი მის
გამოსაყენებლად და სასარგებლოდ. ყურანი ცხადყოფს რომ ალლაჰმა გააჩინა
ყველაფერი დედამიწაზე და ცაში ადამიანების მსახურებისა და
კომფორტისთვის. ეს ნიშნავს იმას, რომ ჩვენ მთლიანად უნდა ვმორჩილებდეთ
ალლაჰს.
ბ. ის წარმოშობს და ზრდის ადამიანში თვით-პატივისცემის მაღალ ხარისხს,
თავდაჯერებულობას და კმაყოფილებას. მორწმუნე ადამიანმა იცის რომ ის
არაფერზე დამოკიდებულია თუ არა ალლაჰზე თავისი საჭიროებების
დასაკმაყოფილებლად. ადამიანს სჯერა რომ ალლაჰია ერთადერთი რომელიც
შეუსრულებს ყველა მოთხოვნებს და არავის აქვს იმისი ძალა რომ რაიმე ზიანი
მიაყენოს მას. როდის შეუძლია მორწმუნეს იყოს თავდაჯერებული და
პატივმოყვარე? ეს შეეძლება მაშინ როცა მიხვდება რომ ის არავისზე არაა
დამოკიდებული გარდა თავისი გამჩენისა. ის არ ჩავარდება ეიფორიაში რადგან
იცის რომ ალლაჰი წყალობას მოიღებს მასზე თუ ის ნამდვილად
მორჩილებაშია.
გ. რწმენა ადამიანს თავმდაბალსა და მოკრძალებულს ხდის. ის არასდროს
არის ამაყი და ქედმაღალი. მას მთლიანად სწამს რომ ყველაფერი დედამიწაზე
ეკუთვნის ალლაჰს და მხოლოდ ის განაგებს ყველაფერს. მან ასევე იცის რომ
რაც არსებობს და რაც ხდება ყველაფერი ალლაჰისგან არის. ამიტომ არანაირი
მიზეზი არ არსებობს სიამაყისთვის და ქედმაღლობისთვის.
დ. თევჰიდის რწმენა ადამიანს პასუხისმგებლობით დატვირთულს და
ბიძგიანს ხდის. მორწმუნემ იცის რომ გამჩენის ბრძანებებს უნდა
დაემორჩილოს ამიერი ბედნიერებისთვის და ასევე იმიერი ნეტარებისთვის.
ე. ის ხდის ადამიანს მამაცსა და გულადს. ის შლის ადამიანის გონებიდან
სიკვდილის შიშს. მან იცის რომ ღვთის წიაღ დადგენილია სიკვდილს დრო და
ვერავინ გარდა ალლაჰისა ვერ მიაყენებს ზიანს ადამიანის უსაფრთხოებას. ასე
რომ, თუ ის მორჩილებაშია მაშინ მას არაფერი აქვს სანერივულო. ის
აგრძელებს თავისი მოვალეობების შესრულებას ყველანაირი შიშის გარეშე.
ვ. მორწმუნე ქვეცნობიერად გრძნობს რომ ის არის სამყაროს ნაწილი. იგი
სამყაროში არის მოვლენილი საუკეთესო არსებად. რწმენა აფართოებს
ჰორიზონტსა და მის თვალთახედვას.
ზ. ის წარმოქმნის ადამიანში ძლიერ ჟინს, მოთმინებასა და სიმტკიცეს.
მორწმუნე ხდება დამოუკიდებლა მოაზროვნე და იგი ეცდება ყველანაირად,
რომ ღვთის კმაყოფილება დაიმსახუროს. წარმოიდგინეთ ნავი. მას აქვს რეზინა
რომელიც ხელმძღვანელობს მის მოძრაობას: რეზინის კონტროლქვეშ ნავი
ამაყად დადის ტალღებზე, მაგრამ თუ ეს ნავი არ კონტროლდება რეზინით ის
წავა ყველა მიმართულებით საითაც თითოეული ტალღა წაიყვანს. მარტივად
რომ ვთქვათ, როცა მორწმუნე თავის თავს ღმერთს უძღვნის, ის ყველა
ცხოვრებისეულ დაბრკოლებას უშიშრად უდგება. მაგრამ თუ ის არ
ემორჩილება ღმერთს, ის ემორჩილება არასწორ ღვთაებას და აქვს შიში
მაგალითად სამსახურის დაკარგვის, საშიშროების შიში, შიმშილის შიში და ასე
შემდეგ. როცა ადამიანს სჯერა ალლაჰის, მის ცხოვრებაში არ არსებობს მსგავსი
შიშები.
თ. ლაა ილაჰე ილლალლაჰ-ის ყველაზე მნიშვნელოვანი ეფექტი რწმენაზე არის
ის რომ ის ყველანაირად აიძულებს ადამიანს რომ მორჩილებდეს ალლაჰის
ბრძანებებს. თევჰიდის მაღიარებელი დარწმუნებულია რომ ალლაჰმა უწყის
და ხედავს ყველაფერს და მას არ შეუძლია დაუძვრეს ღვთიურ კონტროლს
ერთი წუთითაც კი. ნამდვილი მორწმუნე არ ჩაიდენს ცოდვას თუნდაც
შუაღამეს რადგან მას სჯერა რომ ალლაჰი ხედავს მას ყველგან. თევჰიდის
მაღიარებელი ეძიება ყველა საშუალებას, რომ თავისი საქციელითა და
მოქმედებით ღვთის კმაყოფილება დაიმსახუროს. ისლაში უმთავრესი
კომპონენტი ერთღმერთიანობაა ანუ თევჰიდის აღიარება, რწმენა და
შესაბამისად ცხოვრება. ჩვენ ვართ ალლაჰის მსახურები. ჩვენ უნდა
შევასრულოთ ის, რისიც გვჯერა.
ჩვენ გვჯერა, რომ ალლაჰმა გააჩინა სამყარო და ის არის უთუო ზედამხედველი
და განმგებელი. ყველაფერს ალლაჰმა დაუდგინა თავისი კურსი. რომელსაც
ქვია “ყადერი”. არაფერი ხდება მისი ცოდნისა და ნების გარეშე. ყველა არსების
ბედი დადგენილია ღვთის წიაღ. მაგრამ ეს იმას არ ნიშნავს რომ ადამიანს არ
აქვს თავისუფალი ნება. ისიც ვიცით რომ ალლაჰი არაფერს გვაიძულებს.
ჩვენზეა დამოკიდებული დავემორჩილებით თუ არ დავემორჩილებით მას.
თუმცა ესეც ცნობილია მისთვის. მაგრამ ის რომ ალლაჰმა უწყის რის
გაკეთებასაც ვაპირებთ იმას არ ნიშნავს რომ ჩვენ არ გვაქვს ამორჩევის
თავისუფლება. ადამიანმა არ იცის რა არის მისი ბედისწერა. მას აქვს უფლება
რომ აირჩიოს ის ცხოვრება რომლითაც იცხოვრებს.
განკითხვის დღეს ჩვენი ჩვენი ზრახვების მიხედვით განგვსჯიან. თუ ჩვენ
ღვთის დადგენილ ნორმებს გავყვებით მაშინ დავჯილდოვდებით თუ არა და
დავისჯებით. ყადერის დაჯერებით ჩვენ ვრწმუნდებით რომ ალლაჰი
ყველაფრის აბსოლუტური-უთუო ზედამხედველი და განმგებელია. ისაა ვინც
წყვიტავს რა არის კარგი და რა ცუდი. ალლაჰმა წინასწარ უწყის ადამიანის
ბედისწერა. ეს იმას არ ნიშნავს რომ ჩვენ არ შეგვიძლია გავაკეთოთ ის რაც
მოგვწონს. ჩვენი ვალია ვმორჩილებდეთ ღვთიურ ნორმებსö რომელიც
შუამავალთა მეშვეობით ზემოგვევლინა. დიადმა ღმერთმა ადამიანს მიანიჭა
თავისუფლება. ჩვენ თავისუფლები ვართ კარგისა და ცუდის არჩევაში. ჩვენ
გავსამართლდებით ჩვენი საქციელების გამო განკითხვის დღეს.
ალლაჰმა უწყის ყველაფერი. ის არის ერთადერთი რომელსაც თავისი
გაჩენილების გასამართლება სძალუძს. ის უბრძანებს კაცობრიობას რომ მიყვეს
ღვთიურ ხელმძღვანელობას. ალლაჰმა უწყის რა მოხდება თითოეულ
ადამიანის ცხოვრებაში, რამეთუ იგი ყოვლისმცოდნე და ბრძენია, მაგრამ ჩვენ
არ ვიცით.
ხანდახან ხდება ისეთი რამ რაზეც ჩვენ არაფერი გრძნობა არ გვაქვს. რატომ
ხდება წყალდიდობები და მიწისძვრები? რატომ იტანჯება მსოფლიოში
მრავალი ადამიანი შიმშილით სიკვდილით? რა ხდის ერთ ადამიანს კარგს და
მეორეს კრიმინალს? ამ კითხვებზე პასუხები ჩვენ არ ვიცით. ამაზე ჩვენ გვაქვს
ძალიან პატარა ცოდნა მაგრამ ალლაჰმა უწყის ყველაფერი. დროის ფლანგვა
გამოვა თუ ამ ყველაფერში ალლაჰს დავადანაშაულებთ რადგან მიზეზებიც არ
ვიცით თუ რატომ ხედება ეს ყველაფერი. ჩვენ შეუდრეკელნი უნდა ვიყოთ
ჩვენი გამჩენის მიმართ და უნდა დავეხმაროთ ხალხს რომელიც ამ გაჭირვებაში
იქნება.
ჩვენ ვერ გავიგებთ ალლაჰის განგებას. უაზროა იმაზე კამათი რომ ადამიანს
საქციელები არ არის თავისუფალი და ვაიძულებთ ადამიანს ისე მოიქცეს
როგორც ჩვენ გვინდა. ჩვენ ვწყვიტავთ რაც გვინდა და ჩვენვე ვართ ამ
საქციელებზე პასუხისმგებელი. საქციელების თავისუფლება კი იმას არ
ნიშნავს, რომ ალლაჰმა არ უწყის რას ვაკეთებთ და რას არა. იგი ხომ
ყოვლისმცოდნეა